Beyni Güçlendiren DNA güçlendiğinde hastalıklarda güçleniyor.

İnsan Zekasının Sırrı? Bilim İnsanları Beynimizi Güçlendiren DNA’yı Keşfetti.

Bilim insanları, hızla evrimleşen DNA bölgelerinin (insan hızlandırılmış bölgeleri veya HAR’lar) insan nöronlarının karmaşık ağlar oluşturmasına yardımcı olduğunu ve bu sayede daha yüksek beyin işlevlerine katkıda bulunduğunu, ancak otizm gibi bozukluklara yatkınlığı artırabileceğini ortaya çıkardı.

Hızla evrimleşen DNA, insan nöronlarına şempanzelere kıyasla daha fazla karmaşıklık kazandırıyor, bilişsel yetenekleri artırırken aynı zamanda hastalık riskini de yükseltiyor.

Yapay insan ve şempanze sinir hücreleri üzerinde yapılan bir çalışma, hızla evrimleşen DNA’nın nöronların giderek daha karmaşık beyin gücü geliştirmesine nasıl olanak sağladığını gösterdi.

İnsanlar, karmaşık dil, medeniyet ve daha fazlasını mümkün kılan beyinlere nasıl sahip oldu?

Cevap, istisnai DNA’da yatıyor olabilir. UC San Francisco’daki bilim insanları, kromozomlarımızın belirli bölgelerinin olağanüstü bir hızla evrimleştiğini ve bu sayede beyin gelişiminde bize maymunlara kıyasla bir avantaj sağladığını keşfetti. Ancak bu hızlı evrim, aynı zamanda bizi insana özgü beyin bozukluklarına daha yatkın hale getirebilir.

Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından desteklenen çalışma, yakın zamanda Nature dergisinde yayımlandı.

Araştırma, insanların evrim ağacında şempanzelerden ayrılmasından bu yana en hızlı evrimleşen kromozom bölgeleri olan insan hızlandırılmış bölgelerine (HAR’lar) odaklandı. Bu bölgeler, memelilerde beklenen evrim hızından 10 kat daha hızlı değişim gösteriyor.

UCSF Weill Nörobilimler Enstitüsü ve UCSF İnsan Genetiği Enstitüsü’nde profesör olan Yin Shen, PhD liderliğindeki ekip, insan ve şempanze hücre hatlarından türetilen yapay nöronlarda HAR’ların etkilerini inceledi.

HAR’lar Beyin Gelişimini Nasıl Etkiliyor?

İnsan ve şempanze genomları %99 benzerdir. HAR’lar, bu %1’lik farkın büyük bir kısmını oluşturur ve bu da petri kaplarındaki insan ve şempanze nöronlarında büyük farklılıklara yol açabilir. İnsan nöronları, sinir hücrelerinin sinyal göndermesine ve almasına yardımcı olan çoklu nöritler (kablolu uzantılar) geliştirdi. Ancak şempanze nöronları yalnızca tek nörit büyüttü. İnsan HAR’ları yapay şempanze nöronlarına eklendiğinde, şempanze nöronları çok daha fazla uzantı geliştirdi.

Shen, “Gelişim sırasında daha fazla nörit, nöral ağlarımızda daha fazla karmaşıklık anlamına gelebilir,” diyor. “Bu ağlar, sinir sistemindeki sinyal iletimini kolaylaştırır ve daha yüksek bilişsel işlevlerimizi destekler. Ancak gelişimlerindeki bozulmalar, otizm gibi nörogelişimsel bozukluklara katkıda bulunabilir.“

Kaynak. SciTechDaily

Haber Veriyoruz