Araştırmalar temiz su varlığını büyük ölçüde yanlış hesapladığını ortaya koydu.

Pil Patlaması And Dağlarını Kurutuyor – Bilim İnsanları Durumun Sanılandan Kötü Olduğunu Söylüyor

Yeni araştırmalar, küresel su modellerinin Güney Amerika’daki “Lityum Üçgeni”nde (dünya lityum kaynaklarının yarısından fazlasını barındıran Şili, Arjantin ve Bolivya’yı kapsayan bölge) temiz su varlığını büyük ölçüde yanlış hesapladığını ortaya koydu.

Communications Earth & Environment dergisinde yayınlanan çalışmaya göre, mevcut modeller bölgedeki tatlı su miktarını 10 kat fazla tahmin ediyor. Bu da, lityum madenciliğinin yerel ekosistemler ve yerliler üzerindeki etkisinin sanılandan çok daha yıkıcı olabileceği anlamına geliyor.

Lityum Üçgeni’ndeki Su Krizinin Perde Arkası

Lityum, pillerin temel bileşeni olarak temiz enerji dönüşümünün kilit unsuru. Ancak bu metalin çıkarılması, aşırı kurak And Dağları’ndaki sınırlı su kaynaklarını tüketiyor.

UMass Amherst araştırmacıları, özel bir model kullanarak:
✔️ 28 farklı havzayı inceledi.
✔️ Tatlı su girişlerinin önceki tahminlerden 10 kat daha az olduğunu tespit etti.
✔️ Yeni madencilik yöntemlerinin daha fazla su tükettiğini belgeledi.

“Bu bölgelerde sanılandan çok daha az su var” diyor jeoloji profesörü David Boutt.

Lityum ve Su: Gizli İlişki

Lityum, volkanik kül tabakalarında depolanıyor. Yağmur veya kar suları bu tabakalardan süzülürken lityumu alıp yeraltı sularına taşıyor. Sonunda, çökelti havzalarında yoğun, lityumca zengin tuzlu su birikintileri oluşturuyor.

Ancak bu süreç, flamingolar gibi ikonik türlere ev sahipliği yapan lagünleri tehdit ediyor. Ayrıca, yüzyıllardır bölgede yaşayan yerli halkların su kaynakları da risk altında.

Bilim İnsanları Uyarıyor: “Sürdürülebilir Yönetim Şart”

Araştırma ekibinden Alexander Kirshen, “Bu havzalar aşırı kurak, izole ve ölçüm istasyonlarından yoksun” diyor. Dolayısıyla, su kaynaklarının doğru şekilde izlenmesi zor.

Çözüm Önerileri:
🔹 Yerel topluluklar, hükümetler ve madencilik şirketleri işbirliği yapmalı.
🔹 Su tüketimini azaltan yeni madencilik teknolojileri geliştirilmeli.
🔹 Ekosistemler ve yerlilerin su hakları korunmalı.

Gelecek Ne Getirecek?

Lityum talebinin önümüzdeki yıllarda 40 kat artması bekleniyor. Ancak, su kaynakları bu büyümeyi kaldıramazsa:
🚫 Çölleşme artabilir.
🚫 Biyoçeşitlilik yok olabilir.
🚫 Yerli halklar göç etmek zorunda kalabilir.

“Yeşil enerjiye geçiş, başka bir çevre felaketine yol açmamalı” uyarısıyla araştırmacılar, acilen harekete geçilmesi çağrısı yapıyor.

Kaynak: University of Massachusetts Amherst, 26 Mart 2025

Haber Veriyoruz