Uyuyamıyor musunuz?

Uyuyamıyor musunuz? Yalnız Değilsiniz, Ama Uzmanlar Bu Yaygın ‘Çözüme’ Karşı Uyarıyor

Michigan Üniversitesi – 17 Ekim 2025

Yeni araştırma, uyumak için esrar ve alkole yönelen genç yetişkinler arasında şaşırtıcı bir eğilim olduğunu ortaya koydu. Birçok kişi bu maddelerin dinlenmelerine yardımcı olduğuna inansa da, bilim insanları aslında uykuyu bozabilecekleri ve uzun vadeli sağlık risklerini artırabilecekleri konusunda uyarıyor.

Her beş genç yetişkinden birden fazlası, uykuya dalmalarına yardımcı olması için esrar veya alkol kullandığını söyledi.

Ulusal Uyuşturucu Bağımlılığı Enstitüsü tarafından desteklenen Michigan Üniversitesi’nin yıllık Geleceği İzleme (MTF) Panel Çalışması’ndan elde edilen son veriler, 19 ile 30 yaşları arasındaki ABD’li genç yetişkinlerin %22’sinin uykuya dalmalarına yardımcı olması için esrar, alkol veya her ikisini birden kullandığını tespit etti.

Esrar, uyku yardımı olarak alkole kıyasla daha yaygın bir seçenek olarak öne çıktı. Katılımcıların yaklaşık %18’i uyku için esrar kullandığını bildirirken, %7’si bu amaçla alkol kullandığını belirtti. Son bir yıl içinde esrar kullananlar arasında ise, %41’i özellikle uykuya dalmalarına yardımcı olması için kullandığını ifade etti.

Sosyal Araştırma Enstitüsü’nde araştırma profesörü ve MTF Panel Çalışması’nın baş araştırmacısı Megan Patrick, “Uykuya dalmak için bu maddeleri kullanmak ters tepebilir çünkü uykuda kalma yeteneğine ve uyku kalitesine müdahale edebilirler. Uzun vadede aslında uykuyu bozuyor gibi görünüyorlar. Bu kadar çok gencin uyumak için esrar kullandığını bildirmesi endişe verici” dedi.

Cinsiyet ve Irksal Farklılıklar

JAMA Pediatrics dergisinde yayınlanan çalışma, 1.473 genç ABD’li yetişkinden alınan verileri analiz etti ve uyumak için bu maddelerin kullanımında cinsiyet ve ırksal farklılıklar olduğunu ortaya koydu:

Kadınların uykuya dalmalarına yardımcı olması için esrar kullanma olasılığı erkeklerden neredeyse iki kat daha fazlaydı.

Farklı bir cinsiyet olarak tanımlanan katılımcıların bunu yapma olasılığı erkeklerden dört kattan fazlaydı.

Siyahî genç yetişkinlerin uyku için alkol kullanma olasılığı beyaz akranlarına göre üç kat daha fazlaydı.

Patrick, “Uykuya dalmak için bu maddelerin uzun vadeli ve düzenli kullanımı, daha kötü uyku problemlerine ve madde kullanım bozukluğu riskinin artmasına yol açabilir. Örneğin, uykuya dalmak için sıklıkla bir madde kullanmak, toleransa ya da aynı etkiyi elde etmek için daha fazlasına ihtiyaç duyulmasına yol açabilir. Diğer bir deyişle, daha iyi uykuyla sonuçlanmak yerine, ek uyku problemlerine ve giderek artan madde kullanımına neden olabilir” uyarısında bulundu.

Bu araştırma, genç yetişkinlerin uykuyu yönetmek için maddeleri nasıl ve neden kullandığını inceleyen ilk ulusal çalışmalardan biridir. MTF Panel Çalışması, yetişkinliğe kadar takip edilen, ulusal düzeyde temsili örneklemlerden oluşan ABD’li öğrenciler arasındaki madde kullanım eğilimlerini yıllık olarak takip etmektedir.

‘Uyku Yardımı’ Yanılgısı

Patrick, “Maalesef, madde kullanımının uyku problemleri için faydalı olabileceği yönünde yanlış bir kanı var, ancak durumu daha da kötüleştirebilir. Yüksek kaliteli uyku, zihinsel sağlık ve ruh halini düzenlemek için kritik öneme sahiptir. Genç yetişkinler bize uykuya dalmaya çalışmak için esrar kullandıklarını söylüyorlar, ancak bunu yapmak uyku problemlerini daha da kötüleştirebilir. Potansiyel riskleri bilmeye ihtiyaçları var” dedi.

Genç yetişkinlerde madde kullanımı ve uyku problemlerinin yüksek oranda bir arada görülmesi göz önüne alındığında, klinisyenlerin bu konunun farkında olması gerekmektedir. Bulgular, etkili ve entegre tarama ve müdahalelerin gerekliliğini vurgulamaktadır.

Patrick, “Sağlık hizmeti sağlayıcıları, hem uyku problemlerinin hem de madde kullanımının genç yetişkinlik döneminde ne kadar yaygın olduğunu ve birçok gencin özellikle uykuya dalmak için esrar kullandığını anlamalıdır. Uyku problemlerini yönetmeye çalışan kişiler, doktorlarıyla veya diğer sağlık çalışanlarıyla konuşmalıdır” tavsiyesinde bulundu.

Kaynak. SciTechDaily
Haber Veriyoruz