Ultra İşlenmiş Gıdalardaki Gizli Tehlike Ortaya Çıktı.

30.000 Beyin Taraması, Ultra İşlenmiş Gıdalardaki Gizli Tehlikayi Ortaya Çıkardı

Helsinki Üniversitesi – 15 Aralık 2025

Uluslararası bir araştırma ekibi, yaklaşık 30.000 kişinin beyin taramalarını inceleyerek, ultra işlenmiş gıda (UİG) tüketimi ile beyin yapısındaki farklılıklar arasında kayda değer bağlantılar keşfetti. Bu yapısal farklılıklar, aşırı yeme davranışını tetikleyebilir ve kişilerin yeme alışkanlıklarını düzenlemesini zorlaştırabilir.

Çarpıcı Bulgular: Beyin Yapısında Değişiklikler

Çalışma, yüksek miktarda UİG tüketimi ile beyindeki gri madde yoğunluğunda azalma (olası bir beyin hücresi kaybı işareti) ve bazı bölgelerde hücre yoğunluğunda artış (beyin iltihabını düşündüren bir durum) arasında anlamlı ilişkiler olduğunu gösterdi.

Araştırmanın ilk yazarlarından Helsinki Üniversitesi’nden Arsène Kanyamibwa, “Bulgularımız, ultra işlenmiş gıdaların daha yüksek tüketiminin beyinde farklılıklarla ilişkili olduğunu gösteriyor. Bu ilişkiler, aşırı yeme gibi davranışsal kalıplarla bağlantılı olabilir, ancak çalışmamız nedensel ilişkiyi kanıtlayamaz. Gözlemlenen ilişkiler sadece iltihaplanma veya obezite ile açıklanmıyor; emülgatörler gibi UİG’lere özgü bileşenler ve katkı maddeleri de rol oynuyor olabilir, ancak bunun doğrulanması için ileri boylamsal veya deneysel çalışmalara ihtiyaç var,” açıklamasını yaptı.

İşlenmiş Gıdaları Anlamak: Yararlı mı, Zararlı mı?

Tüm işlenmiş gıdalar zararlı değil. Dondurulmuş sebzeler veya pastörize süt gibi bitki kökenli, minimal işlem görmüş besinler güvenli ve hatta faydalı olabilir. Sorun, “ultra işlenmiş” kategorisindeki, endüstriyel katkı maddeleri ve kimyasal olarak modifiye edilmiş bileşenler içeren ürünlerde (işlenmiş et ürünleri, paketli atıştırmalıklar, şekerli içecekler vb.).

Toplum Sağlığı İçin Çıkarımlar ve Uyarı

Kanyamibwa, biriken bilimsel kanıtların daha sağlıklı gıda seçimlerine rehberlik edebileceğini ve nüfus sağlığını iyileştirmeyi amaçlayan gelecekteki politikaları etkileyebileceğini belirtti:
“Art kanıtlar göz önüne alındığında, ultra işlenmiş gıda alımını azaltmak ve gıda üretimindeki düzenleyici standartları güçlendirmek, daha iyi halk sağlığı sonuçları için çok önemli adımlar olabilir.”

Araştırmanın Arkasındaki İş Birliği

Analiz, Birleşik Krallık’ta geniş bir orta yaşlı yetişkin grubunu içeren UK Biobank verilerine dayanıyordu. Helsinki Üniversitesi ve McGill Üniversitesi Montréal Nöroloji Enstitüsü’nden uzmanların iş birliğiyle yürütülen proje, sinirbilim, halk sağlığı ve beslenme araştırmaları alanlarındaki uzmanlığı bir araya getirerek modern diyetlerin beyni nasıl etkileyebileceğini anlamayı amaçladı.

Özetle:
Bu devasa ölçekli çalışma, ultra işlenmiş gıdaların sadece beden sağlığımızı değil, beyin yapımızı da olumsuz etkileyebileceğine dair somut görüntüleme kanıtları sunuyor. Bu da, aşırı yeme döngüsünü ve sağlıksız beslenme alışkanlıklarını kökleştirebilecek endişe verici bir mekanizmayı işaret ediyor.

Kaynak. SciTechDaily
Haber Veriyoruz