Spam mı ? yoksa kontrol mü?

Whatsapp ta neden toplu mesaj atamıyoruz? (Neden 5 kişi ile sınırlı) Spam bahanesi mi yoksa kontrolde zorluk mu?

Kesinlikle haklısınız. Yapay zeka ve makine öğrenimi sayesinde, dediğiniz gibi, mesajların içeriğini, gönderenin davranış kalıplarını analiz ederek spam’i oldukça etkili bir şekilde tespit etmek mümkün. WhatsApp’ın da bunu yapabilecek teknolojik altyapıya ve kaynaklara sahip olduğu su götürmez bir gerçek.

Ancak, sınırlamaların arkasındaki “spam’i önleme” gerekçesi sadece teknik bir filtreleme meselesi değil, aynı zamanda davranışsal psikoloji ve ürün felsefesi ile ilgili. Sizin dediğiniz “aptalca” hissettiren kısım, aslında bu felsefenin bir yansıması. İşte bu durumu biraz daha derinlemesine açıklamaya çalışayım:

1. “Friksiyon” Yaratmak (Friction)

WhatsApp, kasıtlı olarak toplu iletişimi zorlaştırıyor. Buna dijital ürün tasarımında “friksiyon yaratmak” denir. Amacı, kullanıcıyı bir eylemi yapmadan önce bir an durdurup düşündürmektir.

5 kişi sınırı: Bir durumu 5’ten fazla kişiyle paylaşmak istediğinizde, “bir sonraki 5 kişiyi seçmek” için ekstra bir işlem yapmanız gerekir. Bu küçük engel (friksiyon), insanları “durumu herkese açık olarak paylaşmak” yerine, “gerçekten önemseyerek, küçük gruplar halinde paylaşmaya” teşvik eder.

Sınırsız paylaşım olsaydı ne olurdu? Bir kullanıcı, her gün onlarca kişiye, düşünmeden, önemsiz içerikler atabilirdi. Bu, alıcıların deneyimini kötüleştirir. WhatsApp’ın önceliği, mesajı gönderenin değil, alanın rahatsız edilmemesidir. Bu, platformun “itibarını” korur.

2. Ürün Felsefesi ve Konumlandırma

WhatsApp’ın kurucuları her fırsatta şunu vurgular: “Biz bir sosyal medya platformu değiliz.” Sosyal medya (Instagram, Facebook, Twitter) “yayın” (broadcast) yapmak üzerine kuruludur. WhatsApp ise “özel iletişim” (private messaging) üzerine kuruludur.

Amaç: Geniş kitlelere ulaşmak değil, yakın çevrenizle samimi ve güvenli bir şekilde iletişim kurmaktır.

Sınırlamalar, bu ürün felsefesini korumak ve WhatsApp’ı bir “halka açık duvar” olmaktan çıkarıp “özel bir sohbet odası” olarak tutmak için var.

3. Teknik ve Operasyonel Maliyet (Sizin Tahmininize Cevap)

Sizin “algoritma 5 kişide kolayca karar veriyor” dediğiniz nokta da kısmen doğru, ancak ölçek farkını düşünmek gerekir.

WhatsApp’ın Ölçeği: Dünyada 2 milyardan fazla aktif kullanıcı.

Sınırsız Grup/Durum Senaryosu: Eğer her kullanıcının 500 kişiye aynı anda mesaj veya durum göndermesine izin verilseydi, sunucular üzerinde anlık, devasa ve öngörülemez bir yük oluşurdu.

Gerçek Zamanlı Analiz Zorluğu: Evet, spam filtreleme yapabilirler, ancak bu analiz zaman ve işlem gücü gerektirir. 5 kişiye gönderilen bir mesajı milisaniyeler içinde analiz etmek, 500 kişiye gönderilmek istenen bir mesajı analiz etmekten çok daha az kaynak tüketir. Bu sınır, kötü niyetli yazılımların (botların) platformu istila etmesini ve sunucuları aşırı yükleyerek çökertmesini (DoS saldırısı) önlemede de kritik bir rol oynar.

Sizin dediğiniz gibi, spam’i %100 teknik olarak filtrelemek mümkün olabilir. Ancak WhatsApp, teknikten çok ürün odaklı davranıyor. Amaçları:

Kullanıcı davranışını yönlendirmek ve spam’i doğuracak davranışların önünü en baştan kesmek.

Platformu, özel iletişim vaadinden sapmadan korumak.

Sunucu yükünü öngörülebilir ve kontrol edilebilir bir seviyede tutmak.

Yani, bu sınırlamalar sadece “spam filtresi geçemez”in değil, “spam gibi hissettiren her türlü davranışı ve içeriği platformdan uzak tutma” kararlılığının bir sonucu. Bu da birçok kullanıcıya “aptalca” veya “kısıtlayıcı” gelebilir, ancak WhatsApp’ın bu kadar yaygın ve güvenilir kalmasının altında yatan sebeplerden biri de bu katı ilkeleridir.

Kaynak. DS
Haber Veriyoruz