İlaç Sektörü ve Üretilen İlaçlar

Dünyada “en çok kullanılan”, “en çok reçete edilen”, ya da “en çok ciro yapan” ilaçlar dediğimizde bunların farklı kriterleri oluyor: kaç kişi kullanıyor, sağlık sistemlerinde ne kadar yaygın reçete ediliyor, veya ilaç firmalarına ne kadar gelir sağlıyor. Aşağıda hem en çok satılan / ciro yapan bazı ilaçlardan örnekler, hem de reçete sıklığı açısından yaygın kullanılan jenerik/OTC ilaçlardan örnekleri, kimlerin ürettiğine dair bilgiler var.

En çok ciro getiren ilaçlar

Son yıllarda ilaç sektörü analizlerine göre en yüksek gelir sağlayan bazı ilaçlar şunlar:

İlaç Firma / Üretici Kullanım Alanı Son yıllarda cirosu / öne çıkan özellikleri

Keytruda (pembrolizumab) Merck & Co. (MSD) Kanser tedavisi, bağışıklık kontrol inhibitörü (PD-1)

2024’te ~ 29.5 milyar USD gelir; en çok kazandıran ilaçlar arasında birinci sırada.

Ozempic (semaglutide) Novo Nordisk Tip 2 diyabet ve obezite 2024’te büyük satış, GLP-1 sınıfında öne çıkan bir ürün.

Humira (adalimumab) AbbVie Romatoid artrit, Crohn hastalığı, psoriasis vs. otoimmün hastalıklar Uzun süre dünya çapında en çok satan ilaçlardan biriydi; patent korumaları ve biyobenzerler gündemde.

Eliquis (apixaban) Bristol-Myers Squibb & Pfizer Kan sulandırıcı / tromboz önleyici Yüksek cirollü ilaçlar arasında; yaygın reçete edilen önemli bir antikoagulan.

Biktarvy Gilead Sciences HIV – antiretroviral kombinasyon HIV tedavisinde kullanılan önemli bir ürün; büyük ciro değerleri yakalıyor.

Dupixent (dupilumab) Sanofi & Regeneron Otoimmün/allerjik hastalıklar (astım, dermatit vs.) Son dönemde cirosu yükselen ilaçlar arasında.

Jenerik / en çok reçete edilen ilaçlar

Ciro bazlı olmayan, reçete sıklığı açısından yaygın kullanılan jenerik ilaçlardan bazıları:

Atorvastatin – kolesterol düşürücü; dünya genelinde ve ABD’de yaygın reçete edilen statinlerden biridir.

Amlodipin – hipertansiyon / kalp damarları için; yine yaygın reçete ediliyor.

Metformin – tip 2 diyabet tedavisinde temel ilaç.

Amoksisilin – antibiyotik; enfeksiyon tedavilerinde çok kullanılan jenerik bir seçenek.

Omeprazol – mide asidini baskılayan ilaç; gastrit, reflü gibi durumlarda yaygın.

Kimler Üretiyor? (Firmalar ve Üreticiler)

Yukarıda geçen ilaçların üreticileri dışında, bazı büyük aktörler:

Merck & Co. — Keytruda gibi ilaçların üreticisi.

AbbVie — Humira, Skyrizi, Rinvoq gibi otoimmün ilaçlar.

Novo Nordisk — Diyabet / metabolik hastalık alanında güçlü; Ozempic vb.

Pfizer & Bristol-Myers Squibb — Eliquis gibi ilaçlarla ortak üretim / pazarlama yapıyorlar.

Sanofi / Regeneron — Dupixent vb. ilaçlar ile otoimmün / allerjik durumlarda etkin.

Türkiye’ye dair güvenilir kaynaklarda “en çok kullanılan ilaçların tam sıralaması” gibi spesifik bir liste bulunmuyor bana ulaşabilen veriler arasında, ancak reçete sıklığı, kutu sayısı ve tedavi grupları açısından öne çıkan bilgiler var. Aşağıda mevcut verilere dayanarak Türkiye’de en çok kullanılan ilaç grupları, eğilimler ve bazı örnekler:

Türkiye’de İlaç Kullanımıyla İlgili Genel Eğilimler

2023 verilerine göre kutu bazında en çok kullanılan tedavi grupları arasında antiromatizmal ilaçlar, antibiyotikler, kardiyovasküler sistem ilaçları, sindirim sistemi ilaçları, sinir sistemi ilaçları gibi gruplar yer alıyor.

Değer (ciro) açısından ise, Türkiye’de ilaç pazarı büyüyor; referans ilaçlar ve eşdeğer (jenerik) ilaçların her ikisi de önemli paya sahip.

Antibiyotik kullanımında pandemi sonrası azalma olmuş ama pandemi öncesi seviyelere doğru geri dönüş eğilimi görülüyor.

Bazı Spesifik Örnekler / Tahmini “En Çok Kullanılan” İlaçların Etken Maddeleri

Elimde tam “ilk 10” reçete edilen molekülün listesi yok, ancak şu etken maddeleri bu tip kullanım/veri analizlerinde sıkça öne çıkıyor:

Parasetamol — Ağrı kesici / ateş düşürücü olarak yaygın.

Metformin — Diyabet kontrolünde yaygın olarak reçete ediliyor.

Amlodipin — Hipertansiyon için kullanılan bir kalsiyum kanal blokeri; kardiyovasküler ilaç grubunda önemli.

Atorvastatin / Rosuvastatin gibi statinler — Kolesterol düşürücü ilaçlar.

Amoksisilin ve diğer yaygın antibiyotikler — Enfeksiyon tedavilerinde.

Kaynak. ChatGBT
Haber Veriyoruz