İhraç Ürünlerinde Pestisit

İhraç Ürünlerinde Pestisit / Bakteri Tespit Edilip Geri Gönderilme

Avrupa Birliği’nin RASFF (Gıda ve Yem için Hızlı Alarm Sistemi) verilerine göre

Türkiye menşeli meyve ve sebzelerde, pestisit kalıntısı veya mikrobiyolojik riskler nedeniyle çok sayıda bildirim yapıldı; bu ürünler sınırda reddedildi ve bazıları geri gönderildi.

Örneğin Danimarka’ya gönderilmek istenen üzüm yapraklarında pestisit, susam tohumlarında Salmonella bulunduğu ve ürünlerin iade edildiği bildirildi.

İran’a ihraç edilen bazı ürünlerin de pestisit nedeniyle geri gönderildiğine dair paylaşımlar var.

📉 2) Geri Gelen Ürünlerin İç Piyasaya Sürülüp Sürülmediği Tartışması

Bu konuda iki farklı görüş var:

a) Resmî açıklamalara göre — imha ediliyor deniliyor

Resmî kaynaklarda, ihraç aşamasında geri dönen ürünlerin kapsamlı denetimlere tabi tutulduğu, uygun olmayanların imha edildiği belirtiliyor.

Tarım ve Orman Bakanlığı açıklamalarında, uygunsuz ürünlerin ülkeye girişine veya başka bir şekilde değerlendirilmesine izin verilmeden imha edildiği ifade ediliyor.

b) Bazı siyasî ve medya kaynaklarında ise — tartışmalar var

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer gibi siyasetçiler, geri gelen pestisit/ bakterili ürünlerin aynı üretimden gelen temiz raporlu ürünlerle birleştirilerek iç piyasaya sürüldüğü iddiasını gündeme taşıdı. Bu iddiaya göre Bakanlık’tan daha net açıklama isteniyor.

Sosyal medyada ve bazı haber paylaşımlarında, geri gönderilen ürünlerin fiyatlarının düştüğü ve bunun da iç piyasaya sürüldüğüne dönük iddialar yayıldı.

Uluslararası içeriklerde de Türkiye’den dönen ürünlerin imha edilmediği ve yerel piyasaya sunulduğu öne sürülen videolar ve iddialar bulunuyor (bu iddialar bağımsız teyit gerektirir).

📌 3) Genel Durum ve Bağlam

Türkiye’nin tarımsal ürün ihracatında ihraç edilen ürünlerin sınırda reddedilmesi ve geri dönmesi AB’de son yıllarda artış gösterdi.

Resmî raporlarda geri dönen ürünlerin total ihracata oranının düşük olduğu, ancak ciddi sağlık riski oluşturabilecek pestisit ve mikotoksin içerikleri nedeniyle iade edildiği belirtiliyor.

İç piyasaya sürülüp sürülmediği hususunda resmî denetim mekanizmaları olduğunu iddia edenler var, bazı bağımsız kaynaklar ve siyasiler ise bunun yeterince kontrol edilmediğini savunuyor.

👉 Resmî bilgilere göre geri dönen pestisit/bakteri içeren ürünler kontrole tabi tutuluyor ve imha ediliyor.

👉 Bazı medya ve siyasî aktörler ise bu ürünlerin iç piyasaya karışabileceğine dair endişelerini dile getiriyor ve bununla ilgili daha şeffaf açıklama talep ediyorlar.

1. İade Edilen Ürünlerin İç Piyasaya Sürülüp Sürülmediği Tartışması

Muhalefet milletvekilleri ve bağımsız medya, Avrupa’dan pestisit nedeniyle geri gönderilen ürünlerin iç piyasaya sürülüp sürülmediğini TBMM’ye sordu:

CHP’li Mustafa Yeneroğlu, pestisit nedeniyle iade edilen ürünlerin iç piyasaya satılıp satılmadığını mecliste gündeme getirdi; bu sorgulama, kamuoyunda ciddi bir tartışma yarattı.

📌 2. Geri Gönderilen Ürünlerin Pestisit Kontrolü ve Gıda Güvenliği

Bağımsız çevre haberlerinde ve uzman yorumlarında öne çıkanlar:

🔸 Artan Pestisit Kullanımı ve Güvensizlik

Bazı bağımsız haber ve raporlarda tarımda pestisit kullanımının arttığı, bunun hem tarım işçilerinin hem de tüketicilerin sağlığını tehdit ettiği vurgulanıyor.

🔸 Avrupa’dan Dönen Ürünler ve Piyasa Fiyatı

Örneğin Avrupa’dan pestisit nedeniyle dönen mandalinaların pazarda düşük fiyatlı olması, halk arasında bu ürünlerin iç piyasaya sürüldüğüne dair endişeler doğurdu.

📌 3. Bağımsız Uzman Görüşleri ve Gıda Güvenliği Tartışması

Çeşitli uzman görüşlerine göre:

✔️ Mevzuat Boşlukları

Gıda mühendisleri, ihracat sırasında sınırda tespit edilen pestisit/sağlık risklerinin sadece ihracatçının beyanına göre değerlendirildiğini söylüyor. Bunun da uygunsuz ürünlerin iç piyasaya sürülmesine yol açabilecek bir boşluk oluşturduğu iddia ediliyor.

✔️ Şeffaflık ve Denetim Talepleri

Greenpeace Türkiye gibi kuruluşlar, tarım ürünlerindeki pestisit kalıntı analizlerinin kamuoyu ile paylaşılması için mahkeme kazandı; bu da bağımsız çevrelerin denetimin artırılması gerektiğini savunduğunu gösteriyor.

📌 4. Sınırda Reddedilen Ürünler Hakkında Uluslararası Veriler

AB’nin RASFF sistemi gibi kaynaklar, Türkiye’den çıkan ve pestisit vb. sebeplerle reddedilen ürünlerin sayısının yüksek olduğunu gösteriyor (özellikle narenciye, kuru incir, kuruyemiş vb.).

Bu durum şu sonuçlara yol açıyor:

Türkiye menşeli ürünlerde AB standardını aşan pestisit kalıntıları tespit edildiği için çok sayıda parti reddedildi.

Bağımsız çevrelerde bu uyarılar, iade edilen ürünlerin akıbetine dair şeffaflık eksikliğine işaret ediyor (yani imha mı ediliyor, iç piyasaya mı yönlendiriliyor, net bilgi talebi).

📌 5. Ne Biliniyor / Ne Bilinmiyor?

Pestisit veya sağlık riski nedeniyle ürünlerin sınırda geri çevrilmesi uluslararası sistemlerde raporlanıyor.

Bu ürünlerin akıbetine dair Türkiye’de resmî verilerin tam kapsamlı kamuya açık olmaması bağımsız kaynaklar tarafından eleştiriliyor.

Belirsiz / Tartışmalı

❓ Geri dönen ürünlerin kesin olarak iç piyasaya mı sürüldüğü konusu hâlâ tartışmalı; bağımsız haberlerde bu iddialar yer alıyor ama bunu doğrulayan resmi istatistiksel veriler kamuoyuna açık değil.

Kaynak. ChatGBT
haber Veriyoruz