Diyet ürünlerinde sıkça bulunan bir şeker ikamesi.

Bilim İnsanları Uyarıyor: Yaygın Kullanılan Şeker Alternatifi Beyin Hücrelerinde Hasar ile Bağlantılı

Colorado Boulder Üniversitesi, 18 Temmuz 2025

Diyet ürünlerinde sıkça bulunan bir şeker ikamesi, sanıldığı kadar masum olmayabilir.

Obezite veya diyabet hastalarına sıklıkla önerilen eritritol adlı tatlandırıcının beklenmedik sağlık riskleri taşıyabileceği ortaya çıktı. Düşük karbonhidratlı dondurmalardan “şekersiz” gazlı içeceklere kadar pek çok üründe kullanılan bu maddeyle ilgili Colorado Boulder Üniversitesi’nden gelen yeni bulgular, eritritolün beyin hücrelerini etkileyerek felç riskini artırabileceğini gösteriyor.

Araştırmanın Çarpıcı Sonuçları
Journal of Applied Physiology dergisinde yayınlanan çalışmaya göre:

• Eritritolle tedavi edilen beyin damarı hücrelerinde, damarları gevşeten nitrik oksit üretimi azalırken,

• Damarları daraltan endothelin-1 proteini artış gösterdi.

• Pıhtı çözücü t-PA üretimi baskılandı,

• Hücrelerde yaşlanma ve doku hasarına yol açan serbest radikaller (ROS) arttı.

“Damarlar daralırken pıhtı çözme yeteneği de düşerse, felç riski kaçınılmaz olarak yükselir” diyen araştırmacı Auburn Berry, bulguların mekanizmayı ilk kez ortaya koyduğunu vurguladı.

Tüketim Miktarı Kritik Önemde
Çalışmanın kıdemli yazarı Prof. Christopher DeSouza, tek bir porsiyonluk dozun bile bu etkilere yol açtığını, günlük tüketim alışkanlığı olanlarda riskin katlanabileceğini belirtti. Laboratuvar ortamında yapılan bu ön çalışmanın ardından insanlar üzerinde geniş kapsamlı araştırmalar yapılması gerektiğinin altını çizdi.

Tüketicilere Uyarı
DeSouza, özellikle diyabet hastaları ve kilo kontrolü yapanların etiketleri dikkatle incelemesini, “eritritol” veya “şeker alkolü” ibarelerine dikkat etmesini önerdi: “Epidemiyolojik veriler ve laboratuvar sonuçlarımız, bu tür besleyici olmayan tatlandırıcıların tüketiminin gözden geçirilmesi gerektiğini gösteriyor.”

Eritritol Hakkında Temel Bilgiler:

• FDA tarafından 2001’de onaylandı, genellikle mısır fermantasyonuyla üretiliyor.

• Neredeyse kalorisiz ve şekerin %80’i kadar tatlılık sağlıyor.

• Kan şekeri veya insülini minimal düzeyde etkiliyor.

Uzmanlar, özellikle kalp-damar hastalığı riski taşıyan bireylerin alternatif tatlandırıcı seçimlerini yeniden değerlendirmesi gerektiğini vurguluyor.

Not: Bu çalışma, laboratuvar ortamında hücre kültürleri üzerinde yapılmıştır. İnsanlardaki kesin etkileri belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

Kaynak. SciTechDaily
Haber Veriyoruz