Beyin Sisi Salgını mı?

Beyin Sisi Salgını mı? 40 Yaş Altı Yetişkinlerde Hafıza Problemleri Neredeyse İki Katına Çıktı

Amerikan Nöroloji Akademisi – 15 Ekim 2025

Son on yılda kendilerinde bilişsel engel olduğunu bildiren kişi sayısı kayda değer bir artış gösterdi; oran %5.3’ten %7.4’e yükseldi. Artış, en çok genç yetişkinlerde (18-39) gözlemlendi ve bu grupta oranlar neredeyse iki katına çıktı. Düşük gelirli (yıllık 35.000 doların altında) ve daha az eğitimli bireylerde en keskin artış yaşandı. Demografik gruplar arasında ise, en yüksek yaygınlık Amerikan Yerlisi ve Alaska Yerlisi yetişkinlerde bildirildi.

Yeni bir araştırma, özellikle 40 yaşın altındaki genç yetişkinlerde olmak üzere, daha fazla sayıda ABD’linin hafıza, odaklanma ve karar vermmede ciddi problemler yaşadığını ortaya koydu. Bulgular, Amerikan Nöroloji Akademisi’nin resmi dergisi olan Neurology’de yayımlandı.

Çalışmanın yazarı ve Amerikan Nöroloji Akademisi Üyesi, Yale Tıp Fakültesi’nden Doç. Dr. Adam de Havenon, “Hafıza ve düşünme ile ilgili zorluklar, ABD’li yetişkinler tarafından bildirilen önde gelen sağlık sorunlarından biri haline geldi” dedi ve ekledi: “Çalışmamız, bu zorlukların, özellikle genç yetişkinler arasında daha yaygın hale gelmiş olabileceğini ve sosyal ve yapısal faktörlerin büyük olasılıkla kilit bir rol oynadığını gösteriyor.”

On Yıllık Veri

Araştırmacılar bu sonuçlara ulaşmak için, 2013 ile 2023 yılları arasında her yıl toplanan 4.5 milyondan fazla anket yanıtını inceledi. Katılımcılara şu soru soruldu: “Fiziksel, zihinsel veya duygusal bir durum nedeniyle, konsantre olmakta, hatırlamakta veya karar vermekte ciddi derecede zorluk yaşıyor musunuz?” “Evet” yanıtı veren herkes bilişsel engeli olduğu kabul edildi. Analiz, depresyon bildiren bireyleri hariç tuttu ve COVID-19 pandemisinin olağandışı koşullar yarattığı 2020 yılına ait verileri dışladı.

On yıllık süre boyunca, ABD’deki genel bilişsel engel yaygınlığı, 2013’teki %5.3’ten 2023’te %7.4’e yükseldi ve ilk dikkat çekici artış 2016’da görüldü. Genç yetişkinlerde en keskin değişim yaşandı: 40 yaş altı gruptaki oranlar neredeyse iki katına çıkarak %5.1’den %9.7’ye yükseldi. Bu sırada, ileri yaştaki yetişkinlerde hafif bir düşüş gözlemlendi. 70 yaş ve üstü kişilerde yaygınlık, 2013’te %7.3’ten 2023’te %6.6’ya geriledi.

Anket bilişsel bozukluğun bir ölçüsü olmasa da, de Havenon, genç yetişkinlerde kendilerinde bilişsel engel olduğunu bildirenlerin artan yaygınlığının önemli halk sağlığı eğilimlerini yansıttığını belirtti.

Araştırmacılar, yıllık geliri 35.000 doların altında olan hanehalklarında bu oranların en yüksek seviyede bildirildiğini buldu – bu oran çalışma süresince %8.8’den %12.6’ya yükseldi. Buna karşılık, geliri 75.000 doların üzerinde olanlarda oranlar çok daha düşüktü ve sadece %1.8’den %3.9’a yükseldi. Eğitim durumuna göre ise, lise diploması olmayan yetişkinlerdeki oranlar %11.1’den %14.3’e yükselirken, üniversite mezunlarındaki oranlar çalışma süresince %2.1’den %3.6’ya çıktı.

Irksal ve Etnik Desenler

Katılımcıların çoğunluğu beyaz olsa da, oranlar neredeyse tüm ırksal ve etnik gruplarda arttı:

Amerikan Yerlisi ve Alaska Yerlisi yetişkinler: En yüksek yaygınlık, %7.5’ten %11.2’ye

Hispanik yetişkinler: %6.8’den %9.9’a

Siyahi yetişkinler: %7.3’ten %8.2’ye

Beyaz yetişkinler: %4.5’ten %6.3’e

Asyalı yetişkinler: %3.9’dan %4.8’e

de Havenon, “Bu bulgular, hafıza ve düşünme problemlerindeki en dik artışı, halihazırda yapısal dezavantajlarla karşı karşıya olan insanlarda gördüğümüzü gösteriyor” dedi ve sözlerine şunları ekledi: “Bu eğilimi körükleyen altta yatan sosyal ve ekonomik faktörleri daha iyi anlamamız ve ele almamız gerekiyor.”

de Havenon, “Ayrıca, sağlık, işgücü verimliliği ve sağlık sistemleri üzerindeki potansiyel uzun vadeli etkileri göz önüne alındığında, genç yetişkinler arasındaki büyük artışın arkasında yatan nedenleri anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var. Bu, beyin sağlığındaki gerçek değişiklikleri, daha iyi farkındalığı ve sorunları bildirme istekliliğini veya diğer sağlık ve sosyal faktörleri yansıtıyor olabilir. Ancak olası nedenler ne olursa olsun, artış gerçek – ve özellikle 40 yaş altı kişilerde belirgin” diye konuştu.

Çalışmanın bir sınırlılığı, verilerin telefon anketleriyle toplanmış olması ve katılımcıların tüm bilgileri doğru bir şekilde hatırlamamış olabileceğiydi. Bir diğer sınırlılık ise engelin geniş bir tanımla ele alınmış olmasıydı.

Kaynak. SciTechDaily
Haber Veriyoruz