Avrupa’nın kaydedilen en ciddi kesintilerinden sonrası…

“Avrupa’nın kaydedilen en ciddi kesintilerinden sonra elektrikler geri gelmeye başladı”

İspanya’da 28 Nisan 2025’te yaşanan elektrik kesintisinin ardından onlarca kişi, geceyi Madrid’deki Atocha tren istasyonunda geçirdi. Fotoğraf: VCG

Elektrik, İber Yarımadası’nın bazı bölgelerine Pazartesi gecesi geç saatlerde geri dönmeye başladı. Yaşanan büyük çaplı kesinti, İspanya ve Portekiz’in büyük bölümünü felç etmişti. Reuters’ın aktardığına göre, Euronews, Avrupa Komisyonu Temiz Enerjiden Sorumlu Başkan Yardımcısı Teresa Ribera’nın bu kesintiyi “Avrupa’da son zamanlarda kaydedilen en ciddi olaylardan biri” olarak nitelendirdiğini bildirdi.

Medya raporlarına göre, beklenmeyen kesinti nedeniyle uçuşlar iptal edildi, toplu taşıma durdu ve hastaneler rutin operasyonlarını askıya almak zorunda kaldı.

Reuters’ın haberine göre, İspanya İçişleri Bakanlığı, ulusal acil durum ilan ederek 30.000 polisi ülke genelinde düzeni sağlamak için görevlendirdi. İki ülkenin hükümetleri de acil kabine toplantıları düzenledi.

Barselona’da yaşayan ve soyadı Liang olan bir Çinli vatandaş, Global Times’a verdiği demeçte, İspanya’nın bu şehrinde elektriğin yaklaşık 16 saatlik kesintinin ardından yavaş yavaş geri geldiğini söyledi.

“Ofiste çalışıyordum. Önce internet bağlantısı kesik kesikti, ancak öğleden sonra saat 4 civarında tamamen kesildi.”

Liang, kesintinin bu kadar uzun süreceğini beklemediğini belirterek, “Sürekli ‘hemen gelecek’ diye düşündüm. Hareket etmeye cesaret edemedim ve iletişim imkanım da yoktu. Neyse ki okuldaki çocuklarımız iyi durumda. Derslerin bittiği saat 2’ye kadar okulda kaldılar.” dedi.

Avrupa’da bu ölçekte kesintiler son derece nadir görülüyor. Reuters’ın aktardığına göre, kesintinin nedeni net değil: Portekiz sorunun İspanya’dan kaynaklandığını iddia ederken, İspanya ise Fransa ile olan bağlantısındaki bir kopukluğa işaret ediyor.

İspanya Başbakanı Pedro Sánchez, ülkenin durma noktasına gelmesinden yaklaşık 11 saat sonra, hükümet uzmanlarının hala ne olduğunu anlamaya çalıştığını söyledi.

Sánchez, Reuters’ın raporuna göre, “Sistemin tamamen çökmesi gibi bir durumla hiç karşılaşmamıştık.” dedi ve Pazartesi günü saat 12:33’te İspanya’nın elektrik şebekesinin 5 saniye içinde ulusal talebin %60’ına denk gelen 15 gigawatt kaybettiğini detaylandırdı.

İspanyol elektrik dağıtıcısı Red Eléctrica’nın operasyon şefi Eduardo Prieto, bu olayı “olağanüstü ve sıra dışı” olarak nitelendirdi.

Red Eléctrica’ya göre, İspanya Salı sabahı saat 5 itibarıyla elektrik kapasitesinin %92’sinden fazlasını geri kazandı.

AP’nin haberlerine göre, kesinti öğle saatlerinde başladı. Madrid ve Lizbon’da ofisler kapandı, trafik kilitlendi, Barselona’da ise bazı sivil vatandaşlar trafiği yönlendirmeye çalıştı. Her iki ülkede de tren seferleri durdu.

Hastaneler ve diğer acil servisler jeneratörlere geçerken, benzin istasyonları çalışmaz hale geldi. Çoğu cep telefonu şebekesinde arama yapılamıyordu, ancak bazı uygulamalar aralıklı olarak çalışıyordu. AP, insanların pilli radyo aradığını bildirdi.

Reuters’ın enerji düşünce kuruluşu Ember’den aktardığına göre, İspanya’nın enerjisinin %43’ü rüzgar ve güneş enerjisinden, %20’si nükleer enerjiden ve %23’ü fosil yakıtlardan sağlanıyor.

Daha önce Fransa’nın bazı bölgelerinde kısa süreli bir kesinti yaşanmıştı. Reuters’ın aktardığına göre, Fransız şebeke operatörü RTE, kesintinin ardından kuzey İspanya’nın bazı bölgelerine destek enerji sağlamak için harekete geçti.

Portekiz iletim sistemi operatörü REN, ilk başta güneybatı Fransa’daki yüksek gerilim hattındaki bir yangının olası neden olabileceğini öne sürmüştü. Ancak Balkan Green Energy News’in haberine göre, şirket daha sonra İspanya içindeki aşırı sıcaklık değişimlerini 400 kV hatlarda anormal salınımlara yol açtığı gerekçesiyle suçladı.

Euronews’un aktardığına göre, İspanya’nın ulusal siber güvenlik ofisi, elektrik kesintisinin bir siber saldırının sonucu olabileceğine dair kanıtlar topladığını açıkladı, ancak bu iddia Portekiz ve AB yetkilileri tarafından reddedildi.

Reuters’ın raporlarına göre, 2003’te İtalya ve İsviçre arasındaki bir hidroelektrik hattında yaşanan sorun, tüm İtalyan yarımadasında yaklaşık 12 saatlik büyük bir kesintiye neden olmuştu. 2006’da ise Almanya’daki aşırı yüklenmiş bir elektrik şebekesi, Avrupa’nın bazı bölgelerinde ve Fas’a kadar uzanan kesintilere yol açmıştı.

İspanya ve Portekiz’i etkileyen büyük çaplı elektrik kesintisinin nedeni henüz kesin olarak belirlenemedi, ancak yetkililer ve enerji şirketleri tarafından öne sürülen birkaç olası sebep var. İşte güncel bilgiler:

1. Şebeke Bağlantısında Kopma (Fransa-İspanya Hattı)

• İspanya hükümeti, kesintinin Fransa ile olan elektrik bağlantısındaki bir arıza nedeniyle yaşandığını iddia ediyor.

• Reuters’ın aktardığına göre, Pazartesi öğle saatlerinde İspanya’nın şebekesi 5 saniye içinde 15 gigawatt (ülke talebinin %60’ı) kaybetti. Bu, sistemin çökmesine yol açtı.

• Fransız şebeke operatörü RTE, kesinti sonrası İspanya’ya destek sağlamak için devreye girdiğini açıkladı.

2. Portekiz’in Yüksek Gerilim Hattı İddiası

• Portekiz iletim operatörü REN, ilk başta Fransa’nın güneybatısındaki bir yüksek gerilim hattındaki yangının soruna yol açmış olabileceğini öne sürdü.

• Ancak daha sonra, Balkan Green Energy News‘e göre, REN açıklamasını revize ederek kesintiyi İspanya’daki aşırı sıcaklık dalgalanmalarının 400 kV hatlarda “anormal salınımlar” yaratmasına bağladı.

3. Siber Saldırı Şüphesi

• İspanya Ulusal Siber Güvenlik Ofisi (ONCS), kesintinin bir siber saldırıdan kaynaklanmış olabileceğine dair “kanıtlar” topladığını duyurdu.

• Ancak Portekiz ve AB yetkilileri bu iddiayı çürüttü. Euronews’a konuşan kaynaklar, “şu an için siber saldırı ihtimalinin düşük olduğunu” belirtti.

4. Yenilenebilir Enerji Kaynaklı Dalgalanma?

• İspanya’nın enerjisinin %43’ü rüzgar ve güneşten sağlanıyor (Ember verileri). Bazı uzmanlar, yenilenebilir kaynaklardaki ani değişimlerin şebekeyi zorlamış olabileceğini öne sürüyor.

• Ancak İspanyol yetkililer, bu teorinin henüz resmi olarak doğrulanmadığını vurguladı.

5. Tarihteki Benzer Kesintilerle Karşılaştırma

• 2003’te İtalya, İsviçre’den gelen bir hat arızası nedeniyle 12 saat boyunca karanlıkta kalmıştı.

• 2006’da Almanya’daki bir şebeke arızası, Avrupa’nın birçok bölgesinde ve hatta Fas’ta kesintilere yol açmıştı.

Son Durum

• Red Eléctrica, Salı sabahı itibarıyla İspanya’da elektriğin %92 oranında restore edildiğini açıkladı.

• Kesintinin kesin nedeni için uluslararası bir soruşturma devam ediyor

Kaynak. Global Times
Haber Veriyoruz