ABD ekonomisinde belirsizlik neden derinleşiyor?

ABD ekonomisinde belirsizlik neden derinleşiyor?

Kısa özet: İşgücü piyasası bariz şekilde yavaşlıyor (Ağustos’ta yalnızca +22 bin istihdam, işsizlik %4,3), ücret artışları yavaş ama sürüyor (aylık %+0,3, yıllık %+3,7), enflasyon çekirdekte hâlâ %3’e yakın. Piyasalar Eylül toplantısında Fed’in faiz indirimine gideceğini fiyatlıyor. Buna, tarifeler ve resmî veri kurumları etrafındaki tartışmalar gibi politika belirsizlikleri eklenince, görünüm “tam toparlanma mı, yumuşak iniş mi, yoksa sert fren mi?” ikilemine sıkışıyor.

1) İşgücü piyasası: “soğuma” netleşti

İstihdam: Ağustos’ta tarım dışı istihdam +22 bin. Revizyonlarla Haziran’da düşüş görülmesi, trendin zayıfladığını teyit ediyor. İşsizlik oranı %4,3 ile yaklaşık 4 yılın zirvesinde. Ortalama saatlik kazançlar aylık %0,3, yıllık %3,7. Çalışılan saatlerde gerileme, büyüme hızı için negatif sinyal.

Bu tablo, “ekonomi soğuyor → Fed indirim yapar” beklentisini güçlendirdi.

2) Enflasyon: hedefe yakınsama var ama bitmiş değil

TÜFE (CPI) Temmuz: yıllık %2,7. Enerji ve gıda dışı çekirdek göstergeler sınırlı düşüşte.

Çekirdek PCE Temmuz: yıllık %2,9—Fed’in tercih ettiği ölçüt, hâlâ %2 hedefinin üzerinde.

3) Aktivite göstergeleri: karışık sinyaller

Hizmetler PMI (ISM) Ağustos: 52 ile büyüme bölgesinde; fakat ivme güçlü değil.

GSYH 2025 2. çeyrek (2. tahmin): yıllıklandırılmış %3,0; tüketim artışı %2,0 ile yavaşladı.

4) Piyasaların tepkisi

Hisse senetleri: Zayıf istihdam verisi sonrası rekor seviyeleri test ettikten sonra hafif geri çekilme; bankacılık hisseleri baskı altında. Piyasa fiyatlaması, Eylül’de 25 bp indirim ağırlıklı; 50 bp olasılığı da konuşuluyor.

Dolar & tahvil: Verinin ardından tahvil faizleri ve dolar geriledi—“daha gevşek Fed” beklentisiyle uyumlu.

5) Politika belirsizliği: tarifeler ve veri kurumları tartışması

Tarife cephesi: Bir federal temyiz mahkemesi, yönetimin geniş kapsamlı tarifelerinin çoğunu yasaya aykırı buldu; dosya Yüksek Mahkeme’ye gidiyor. Bu durum şirketler için geri ödeme/tedarik zinciri belirsizliği yaratıyor ve fiyatlar ile yatırım kararlarında gürültü ekliyor.

Veri kurumu krizi: BLS (İstatistik Bürosu) başkanının görevden alınması ve yerine yeni bir ismin önerilmesi, istatistiklere olan güvene ilişkin tartışmaları alevlendirdi—ki bu, piyasaların ve Fed’in karar seti açısından kritik.

6) “Halk” açısından ne anlama geliyor?

İş güvencesi: İş ilanları ve işe alımlar yavaşlıyor; iş bulma süresi uzayabilir. (Ağustos işsizlik artışı ve saatlerdeki düşüş bu riski gösteriyor.)

Borçlanma maliyeti: Fed’in indirimleri kredi kartı ve taşıt kredisi faizlerine görece hızlı, konut kredilerine daha yavaş yansır.

Ücret-enflasyon dengesi: Ücretler %3,7 büyürken çekirdek enflasyon %~3; reel kazanç alanı var ama dar—iş saatleri/mesai düşüşü toplam geliri baskılayabilir.

Fiyatlar & tarifeler: Tarife davasının seyri; ithal ürün fiyatları, perakende etiketler ve şirket maliyetleri üzerinde doğrudan etkili olabilir.

7) Önümüzdeki haftalar: ajanda

11 Eylül: Ağustos CPI → Enflasyon patikasını netleştirir.

16–17 Eylül: FOMC → İndirimin boyutu (25 mü 50 bp mi?) beklentileri şekillendirir.

Tarife davası ve BLS ataması → Politik belirsizlik kanalıyla piyasaları oynak tutabilir.

Kaynak Reuters
Haber Veriyoruz